|
|
|
|
 |
| |
Przedsięwzięcia apostolskie
|
 Pod kierunkiem Wincentego a Paulo Zgromadzenie Misji włączyło się w dzieło rechrystianizacji (dzisiaj powiedzielibyśmy: reewangelizacji) społeczeństwa francuskiego. Głównym zadaniem było głoszenie misji parafialnych. Całe dnie poświęcano na głoszenie kazań, katechizowanie i różne praktyki pobożne. Miały one na celu ożywianie wiary i odnowę obyczajów parafian. Zgodnie z zaleceniami soboru trydenckiego i doświadczeniami przeżytymi w Gannes - Flolleville wiele uwagi poświęcano spowiedzi generalnej, która uwalniając od grzechów pozwalała rozpoczynać nowe życie.
Przygotowanie do tej odnowy obejmowało pouczanie o podstawowych prawdach wiary chrześcijańskiej. Czyniono to w duchu prostoty według metody opracowanej przez Wincentego, a nazywanej z pokorą małą metoda. Nakazywała ona posługiwanie się językiem zrozumiałym dla wiejskiego ludu oraz przejrzystym i skutecznym schematem obejmującym naturę zagadnienia, motywy oraz środki umożliwiające odrzucanie wad i ćwiczenie się w cnotach ułatwiających zachowanie przykazań. W środowisku przyzwyczajonym do barokowej i klasycystycznej retoryki mała metoda wprowadzała prawdziwą rewolucję.
Z dostępnych dokumentów wynika, że dwa domy paryskie Zgromadzenia Misje przy kolegium des Bons Enfants i przy opactwie św. Łazarza przeprowadziły w latach 1625-1660 osiemset czterdzieści misji. W wielu z nich uczestniczył osobiście św. Wincenty. Wiadomo np., że 1653 r. w siedemdziesiątym trzecim roku życia głosił misje w Rueil i w Sevran. Misje przynosiły nadzwyczajne owoce: nawracali się odstępcy od wiary, naprawiano wyrządzone krzywdy, porzucano pijaństwo i przekleństwa, regulowano związki małżeńskie, przywracano zgodę, odnawiano praktyki sakramentalne. Spełniały najważniejsze zadanie określane przez Wincentego: dawały ubogim znajomość Boga i Jego Królestwa, które jest dla nich przeznaczone. Uzupełnieniem działalności misyjnej były rekolekcje zamknięte w domu św. Łazarza. Uczestniczyli w nich katolicy z różnych klas społecznych. W ciągu dziesięciu dni bez żadnych opłat ich uczestnicy mieli możliwość odnowienia i pogłębienia życia duchowego. Program był oparty na formule ignacjańskiej, ale odnowionej i dostosowanej do sytuacji życiowej uczestników. Każdego roku przez dom Zgromadzenia przewijało się około siedmiuset osób. Wincenty porównywał opactwo do arki Noego, w której przyjmowano wszelkie rodzaje stworzeń, wielkich i małych. Bezpośrednia ewangelizacja ubogich nie przeszkadzała św. Wincentemu w podejmowaniu reformy duchowieństwa. Jego zdaniem, te dwie dziedziny były ze sobą ściśle powiązane. Czynienie Ewangelii skuteczną musiało wiernym odnowionym przez misje zapewnić gorliwych duszpasterzy. Służyły temu odkryte już wcześniej środki: rekolekcje dla kandydatów do święceń i Konferencje Wtorkowe. Pierwsze - prowadzone niemal we wszystkich domach Zgromadzenia dały początek seminariom zalecanym przez sobór trydencki. Przy współpracy z biskupami Wincenty starał się przedłużać czas przygotowania do święceń najpierw do dwóch, a następnie do sześciu miesięcy, by wreszcie osiągnąć okres dwóch lat. Istotą wincentyńskich seminariów było przygotowanie duchowe i duszpasterskie: chodziło o godne sprawowanie sakramentów, zwłaszcza Eucharystii i pokuty.
Pierwsze seminarium powstało w 1642 r. w Annecy. Również pierwszy dom Zgromadzenia - paryskie kolegium des Bons Enfants zamieniono na seminarium. Wincenty a Paulo nie był jedynym, który przyczynił się do powstawania seminariów. Wielkie zasługi w tej dziedzinie mają Jan Jakub Olier, Adrian Bourdoise, Jan Eudes i Karol Condren. Każdy z nich na swój sposób starał się rozwiązywać palący problem formacji duchowieństwa. Wszyscy przyczyniali się do wprowadzania w życie postulatów soboru trydenckiego, a przez to do odnowy Kościoła we Francji. Tak oceniał to świecki historyk H. Kamen. Dopełnieniem pracy formacyjnej w seminariach były tzw. Konferencje Wtorkowe w Paryżu. Młodzi księża, pragnący godnie przeżywać swoje powołanie na cotygodniowych spotkaniach pod kierunkiem św. Wincentego pogłębiali wiedzę ascetyczną i wzajemnie umacniali się w trosce o życie duchowe. W krótkim czasie podobne konferencje powstały w wielu innych diecezjach. Uczestniczyli w nich księża, którzy odegrali znamienną rolę w życiu Kościoła we Francji. Wystarczy wspomnieć biskupa J. B. Bossueta.
Po latach przyznawał on, że ksiądz Wincenty był duchem ożywczym tych spotkań. Konferencje Wtorkowe stawały się modne. Wincenty wykorzystywał je nie tylko do pogłębiania formacji kapłańskiej, ale również do ożywiania ducha apostolskiego. Zachęcał do otaczania opieką duszpasterską chorych w paryskich szpitalach: Hótel-Dieu i Generalnym, do głoszenia rekolekcji na dworze królewskim, do prowadzenia misji w Paryżu i w innych miastach, gdyż Zgromadzenie Misji poświęcało się głoszeniu Ewangelii jedynie w parafiach wiejskich. Działalność apostolska św. Wincentego wcześnie przekroczyła granice Francji. W 1641 r. powstał dom Zgromadzenia w Rzymie, w 1645 r. - w Genui, w 1654 r. - w Turynie. Misjonarze prowadzili tam te same dzieła, co we Francji: misje parafialne i rekolekcje dla kandydatów do kapłaństwa.
Z polecenia papieża Aleksandra VII do odbycia rekolekcji u misjonarzy zobowiązani byli wszyscy kandydaci do święceń z diecezji rzymskiej. W 1645 r. pierwsi misjonarze udali się do Irlandii, gdzie umacniali w wierze prześladowanych katolików. Tam oddał życie za wiarę pierwszy męczennik ze Zgromadzenia - ks. Tadeusz Lee. Z Irlandii misjonarze przenieśli się do Szkocji i na Wyspy Hebrydy. W 1651 r. na życzenie królowej Ludwiki Gonzagi grupa misjonarzy udała się do Polski. Uprzywilejowanym terenem wincentyńskiej działalności duszpasterskiej były kraje północnej Afryki: Tunezja i Algieria. Udawali się misjonarze, aby wspierać duchowo i materialnie chrześcijańskich niewolników sprzedawanych przez piratów. Dla ułatwienia pracy Wincenty postarał się o zamianowanie misjonarza wikariuszem apostolskim i konsulem Francji. Spełnianie tych funkcji pozwalało składać protesty przeciw złemu traktowaniu niewolników, przekazywać wiadomości ich rodzinom oraz pośredniczyć w dostarczaniu okupu i wyzwalaniu więzionych.
Odznaczyli się w tym szczególnie dwaj bracia Le Vacher: ks. Filip i ks. Jan. Dawali świadectwo prawdziwej świętości i uświęcali innych. Praca w Algierii i w Tunezji nie była traktowana jako misje ad gentes, gdyż nie starano się nawracać muzułmanów. Prawdziwe misje podjęło Zgromadzenie na Madagaskarze. Ta wyspa była kolonią francuską. Administrację zlecono Kompanii Indyjskiej. Pierwsi misjonarze udali się tam w 1648 r. Potem organizowano jeszcze pięć wypraw za życia św. Wincentego, z których tylko trzy dotarły na miejsce. Założyciela nie zrażały ani trudy podróży, ani złe traktowanie misjonarzy przez francuskich administratorów wyspy, ani śmierć wysyłanych apostołów. Jeden z nich - ks. T. Bourdaise napisał w 1656 r.: Tylko ja przeżyłem, aby przekazać tę wiadomość. Misje na Madagaskarze były jakby krwawiącą raną.
Powiadamiany o tym św. Wincenty mawiał: Niech będzie Bóg błogosławiony i przez życie i przez śmierć. Chciał służyć Kościołowi przez pracę, która dawała Zgromadzeniu nowy charakter i szczególne ukierunkowanie misyjne. Widomym owocem pracy na Madagaskarze była pierwsza książka drukowana w języku malgaskim - katechizm nauki chrześcijańskiej przetłumaczony przez ks. K. Nacquarta. chociaż opublikowany pod nazwiskiem gubernatora wyspy - S. de Flacourta.
|
| | |
| |
|
|
|
